İlham aramadan kısa film senaryosu yazmak istermisiniz ? O zaman size vereceğim ipuçlarını takip edin !
Önce Basit bir hikaye yazarak başlayalım. İlhamınız yok mu ?
O zaman şunu deneyin : yapmak isteyip de asla başaramayacağınız bir şeyi düşün.
Daha sonra hikayenizi bu fikir etrafında geliştirin. Yoksa geliştirmedede mı zorluk çekiyorsunuz ?
Her şeyden önce bunu anlamalısınız : hikayenizin sonu, kendinize belirlediğiniz hedeftir yani bir önce bahsettiğimiz " yapmak isteyip de asla başaramayacağınız bir şey" veya " ulaşılaması zor olan hedef ". Ondan sonra hikayenizde belirlediğiniz hedefe başarıyla ulaşmış kişileri internette veya başka mecralarda araştırın. Bu insanların bu hedefe ulaşmak için hangi aşamalardan geçtiklerini görün. Daha sonra bu aşamalar arasında hangilerini deneyimlemiş olabileceğinizi belirleyin. Tüm bu unsurları toparladıktan sonra organik kronolojiye uygun bir hikaye yazın. Hikayenizden tatmin olana kadar yazınızı defalarca okuyup düzeltin.
Burda hedefe varamadığınızı var sayarakta hikayenizi yazabilirsiniz, tercih tabi ki size ait. Her halükarda senaryonun gelişiminde yan etkisi olmayacaktır.
Hikayeniz tamamlandıktan sonra yedi bölüme ayrılması gerekecek :
- 1 - Başlangıç noktasında tanımladığınız bir ihtiyaç belirlemelisiniz
- 2 - Bir sonraki adımda bu ihtiyacı karşılama arzusunu belirlemelisiniz
- 3 - Üçüncü aşamada hedefe ulaşmayı engelleyecek unsurları belirlemelisiniz
- 4 - Dördüncü aşamada bu engel veya engellerle başa çıkma planı oluşturmalısınız
- 5 - Beşinci aşamada plan uygulanıyor veya rakiple yüzleşiyorsunuz.
- 6 Altıncı aşamada bu yüzleşmenin sonucunda (başarı veya hayal kırıklığı) ana karakterin ne ders çıkardığını belirlemelisiniz.
- 7 - Son aşama ahlaki kısımdır : bu deneyim ana karakterin hayatını nasıl etkiledi ?
Hikayeniz bu kronolojiye uymuyorsa, bu durumda üsteki 7 aşamaya uyana kadar düzeltilmeniz gerekecektir.
Bu büyük aşamadan sonra hikayenizdeki tüm karakterleri tanımlayın. Bunu tamamladığınızda, her karakterin hikayesini bir veya iki sayfada mümkün olduğu kadar net bir şekilde anlatın.
Şimdi hikayenizi defalarca okuyun ve olay örgüsü eylemlerinin karakterlerinizle örtüşüp örtüşmediğine gözden geçirin. Örtüşmüyorsa, ya karakter detaylarını incelemeniz gerekir ya da yazdığınız eylemler hikayenizle tutarlı değildir. Yani ikisinden birini düzeltmeniz gerekiyor. Hangisi olduğunu bilmiyor musun?
Bilmelisiniz ki eğer karakteriniz iyi inşa edilmiş, iyi tanımlanmış ve her açıdan iyi gelişmişse, ister kişisel geçmişi olsun, ister güçlü yönleri, ister zayıf yönleri, ister ahlakı, vs... bu durumda olay örgüsünüzü gözden geçirmeniz gerekir. Hatırlatırım ki olay örgüsü olayların ve eylemlerin düzenlenmesidir.
Öte yandan, karakterinizin çok zayıf kalıyorsa veya yeterince detaylandırılmaması nedeniyle hikayenizin doruk noktasının yeterince etkili olmadığını fark ederseniz, bu durumda karakter düzeyinde bazı değişiklikler yapmanız gerekecektir. Örneğin bazı değerlerini tersine çevirerek veya kişiliğini güçlendirerek onu daha ilginç hale getirmeniz gerekecek, mesela iyi insansa kötü çocuğa dönüştürün. Buna göre eylemlerin elbette yeni kişiliğine göre revize edilmesi gerekecektir.
Don Kişot'tan önce yazarlar 2000 yıl boyunca Aristoteles'in olay örgüsünü karakterden üstün tutan yöntemini kullanırlardı. Ancak 17. yüzyılın sonu ve 18. yüzyılın başlarında Don Kişot romanı baskın anlatım aracı haline geldiğinden, senaryonun inşasında yazarlar önce karaktere, sonra olay örgüsüne öncelik verirler. Esasında bu iki unsur birbirine yakından bağlıdır. Bir hatırlatma olarak Aristoteles dramatik sanatın 6 bileşenini şu şekilde sınıflandırmıştır ::
Aristoteles
1) Olay örgüsü
2) Karakter
3) Yön
4) Diyalog
5) Müzik
6) Gösteri - show
Don Kişot
1) Olay örgüsü
2) Karakter
Her şey yerine oturduysa şimdi sıra hikayenin konusunu analiz edin : Ahlaki tartışma gerçekten geliştirilmeye değer mi? Cevabınız evet ise hiçbir şeyi değiştirmeyin ve hikayenizi geliştirmeye devam edin, aksi takdirde hikayenize daha uygun bir tema bulun. Bilin ki bir senaryonun temasını değiştirmek, yapısını değiştirmekten daha kolay.
Şimdi ana karakterin dünyasını analiz edin, oluşturduğunuz dünya karakterinizin gelişimini ilginç bir şekilde evrilmesine olanak tanıyor mu? Eğer olanak tanıyorsa o zaman mükemmel, aksi halde dünyasını geliştirmeniz ve zenginleştirmeniz gerekecek.
Görselde semboller, izleyicilerin bir filmde aktarılan değerleri anlamalarına yardımcı olur. Bu yüzden hikayenizin temasına karşılık gelen sembolleri eklemenizi tavsiye ederim.
Eğer bu aşamaya ulaştıysanız sizi tebrik ediyorum! Bu, kısa film senaryosuna dönüştürebileceğiniz güçlü bir hikayeniz olduğu anlamına gelir.
Şimdi sahneleri dokuma zamanı geldi. Bu ne oluyor ? Bu, senaryonuzun zaman çizelgesidir. Her aşama bir sahnedir ve her sahne günün belirli bir saatinde belirli bir yerde gerçekleşen bir eylem veya olaydır ; konumu veya günün saatini değiştirirseniz yeni bir sahneye geçmiş oluyorsunuz.
Bu dokumada, her sahne için yararlı ve önemli olduğunu düşündüğünüz her şeyi dikkatlice tanımlayın : manzara, karakterlerin kıyafetleri, ruh halleri, eylemler, dönüm noktaları ve hatta o esnada aklınıza gelen diyalogları da.
Sahneleri yazarken hikayenizin kronolojisine riayet edin, çünkü sahnelerin uyumlu bir şekilde yazılması gerekiyor. Sıradan diyaloglardan kaçının : "Merhaba - iyi misin - evet - ve sen - vb...". İlk sahne ise çok önemlidir, orijinal ve cezbedici olmalı çünkü o, başlangıç notasıdır, filmin ritmini belirler. Seyirci filme tutunup ya da tutunamayacağını o sahnede anlar veya karar verir.
Dikkat etmeniz gereken bir diğer unsur : senaryonuzda sahnelerin başında, açılışları ve sonunda, kapanışları belirlemeyi unutmayın. Örneğin sahne bir nesneyle, bir sesle, bir manzarayla, bir yerle, bir aksiyonla vb. bittiği zaman, bir sonraki sahneyi ona yaklaşan bir öğeyle açmalısınız, böylece sahnelerin birbiriyle bağlantılı olmasını sağlamış olursunuz.
Sahnelerinizi yazmayı bitirdiniz mi? Bu durumda bravo ama daha bitmedi! Artık neyin iyi neyin yanlış gittiğini tanımlamak için senaryonuza birkaç kez odaklanmanız ve yeniden okumanız gerekecek. Bunun için okumalar sırasında kendinize doğru soruları sormalısınız: "Bu kısım, bu eylem vs... faydalı mı, inandırıcı mı, neden, halk anlayacak mı, vs...?". Eğer sahne ikna edici değilse düzeltilmesi gerekecektir. Tatmin olana kadar bu egzersizi tekrarlamanız gerekecek. Senaryonuzu düzelttiğinizde, her defasında yeni bir versiyona kaydedin (sürüm 1, 2, 3 vb.).
Artık formülü bildiğinize göre, sıra sizde, iyi şanslar !
Senarist / Film Yönetmeni
Metin düzenleme : Akin Ülkü Sevinç
Comments